Blue Riders

A painted allegory with a humanist message.
Dedicated to Liberty and liberators and linked to the poem Bolivar by Nikos Engonopoulos and the Blue Rider art movement.

The nineteenth century was a period of revolutions, on the one hand with the Greek War of Independence and on the other hand with the victorious Revolution against Spanish rule in South America led by liberator and perpetual symbol Simon Bolivar. Spanish rule dealt the emerging Americas with the greatest holocaust in the history of mankind: 100,000,000 people were annihilated in the Americas, while the deaths linked to the slave trade of indigenous peoples are calculated to be approach 28,000,000.

The forerunners and the betrayed heroes of both revolts become tragically current, as mankind experiences contemporary dramas that undermine human dignity: genocide upon genocide; the exploitation of societies by a parasitic elite; an endangered environment.

Two parallel worlds; two revolutions that mutually reflect Liberty, together formed the impetus for this chapter of my work.

The exhibition consists of a painting installation whose tone is blue and elegiac, as a soaring Parthenon Frieze, a Funerary March, a parallel Procession of the Panathenaic Games, suspended over modern Athens, as a souvenir of the birthplace of Democracy and humanism.

It includes a procession of wild untamed horses and Trojan horses, with musical instruments to announce messages, which also constitute a reference to Venezuelan musical and social movement El Sistema, as this latter becomes a core of humanism that creates an experiential revolt of messages in the heart of society.

The exhibition also presents hulks of ships that comprise dramatic symbols of landings and dominion, of the endless odyssey of mankind: existential and collective - also referencing current refugees, victims of war and climate change. On the decks of the ships, the open space where people encounter their passions and their adventures, their sorrows, the dramatic conditions of life. On the deck where time; myth; and history encounter each other; where the “self” is left behind; where “I” identifies with “we”, where there is a place for solidarity.

As these works are set out the rebelling dancers of life appear like negatives of a dream, as idols, as modern-day prisoners chained in Plato’s cave. As if they were located in a Matrix-like universe of illusion, where truth is faked, virtual reality is altered, where everyone is manipulated and lives under the threat of terrorism. Dancing they serve and render the rebellion of the body, an erotic rebellion, an ongoing resistance to subjugation, an ontological revolt, a true initiation into the cult and ceremony of personal knowledge, of emancipation: As sacred celebrants, initiates and shadowy existences, who struggle for the essence of life, for the appearance of the Divine and for Genesis.

The faces of the heroes Simon Bolivar and Odysseas Androutsos, the indigenous unsung hero, like memorial portraits in a humanist Museum, are depicted surrounded like spectral forms, like ghosts who call upon us to hear them. In a world ready to sink into ideological retreat, heroes become poets and poets become heroes in a revolt against forgetfulness and champions of re-instating the images of humanism.

The portrait of the unsung indigenous hero, an image of many people, with the unswerving truth of their presence, concentrates within it the faces of those who have sacrificed themselves and becomes an image-testament to the conscience of modern mankind.

The voice of poet Nikos Engonopoulos rings as an echo of another hero, the prophecy of an artist, an unrelenting warrior who bears witness to the truth. A prophecy which re-starts the burden of memory and demands an escape to light. Nikos Eggonopoulos chooses Odysseas Androutsos in his poem Bolivar to converse with and to be inspired by. However, this choice isn’t random, as Odysseas was murdered by Greek hands on the sacred rock of the Acropolis, remaining to this day a timeless emblem of Athenian Democracy, pushing us to skepticism and dramatic awareness of how the concepts of Liberty and Democracy have been adulterated.

All these works have as their starting point a poetic utopian inquiry into democratic ethos that became a vision and which constitutes an urgent demand in our times.

Helene Pavlopoulou

---

ΓAΛΑΖΙΟΙ ΙΠΠΕΙΣ

Μια ζωγραφική αλληγορία με ανθρωπιστικό μήνυμα.

Ένα αφιέρωμα στην Ελευθερία και στους ελευθερωτές σε σύνδεση με το ποίημα του Ν.Εγγονόπουλου ‘’Μπολιβάρ’’ και αναφορά στο καλλιτεχνικό κίνημα ‘’Der Blaue Reiter’’ (Γαλάζιος Ιππέας).

Ο δέκατος ένατος αιώνας ήταν η περίοδος των επαναστάσεων, αφενός της Ελληνικής Επανάστασης και, αφετέρου, της νικηφόρας Επανάστασης στη Ν. Αμερική κατά της Ισπανικής κυριαρχίας με επικεφαλής τον αέναο ελευθερωτή «Σιμόν Μπολίβαρ». Κυριαρχία που σήμαινε για τη γενόμενη Αμερική το μεγαλύτερο ολοκαύτωμα στην ιστορία της ανθρωπότητας: "100.000.000 άνθρωποι εξοντώθηκαν συνολικά στην Αμερική, ενώ οι θάνατοι που συνδέονται με το εμπόριο δουλείας των ιθαγενών υπολογίζονται στους 28.000.000".

Καθώς η ανθρωπότητα βιώνει τα σύγχρονα δράματα της υπονόμευσης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τις αλλεπάλληλες γενοκτονίες, την εκμετάλλευση των κοινωνιών από την παρασιτική ελίτ, το περιβάλλον που κινδυνεύει, γίνονται τραγικά επίκαιροι οι πρόδρομοι και προδομένοι ήρωες των δύο εξεγέρσεων.

Δύο παράλληλοι κόσμοι, δύο επαναστάσεις αμοιβαίας αντανάκλασης προς την Ελευθερία, ήταν η αφορμή για αυτή την έκθεση.

Η έκθεση αποτελείται από μία ζωγραφική εγκατάσταση με μπλε αλληγορικό και ελεγειακό τόνο , ως μια αιωρούμενη Ζωοφόρος του Παρθενώνα, μια Λιτανεία, μια παράλληλη Πομπή των Παναθηναίων, μετέωρη στη σύγχρονη Αθήνα, ως ανάμνηση του γενέθλιου τόπου της Δημοκρατίας και του ανθρωπισμού.

Μια πομπή με αδάμαστα άλογα ή δούρειους ίππους, με μουσικά όργανα εκφραστές αγγελμάτων, με σκαριά καραβιών, δραματικά σύμβολα της απόβασης και της επικυριαρχίας αλλά και της οδύσσειας του ανθρώπου.

Οι εξεγερμένοι χορευτές της ζωής μοιάζουν σαν αρνητικά του ονείρου, σαν είδωλα, σαν σύγχρονοι δεσμώτες του σπηλαίου του Πλάτωνα, σαν να βρίσκονται μέσα σε σύμπαν ψευδαίσθησης του Matrix, υπό την απειλή της τρομοκρατίας, της παραποίησης της αλήθειας, της αλλοτρίωσης της εικονικής πραγματικότητας, της χειραγώγησης.

Τα πρόσωπα των ηρώων Σίμωνος Μπολίβαρ, Οδυσσέα Ανδρούτσου και του ιθαγενούς αφανούς ήρωα, σαν αναμνηστικά πορτραίτα ενός ουμανιστικού Μουσείου, εικονίζονται περίκλειστα σαν φασματικές μορφές, σαν φαντάσματα που μας καλούν να τα ακούσουμε.

Έτσι που, σε έναν κόσμο που πάει να κοιμηθεί στην ιδεολογική υποχώρηση, οι ήρωες γίνονται ποιητές και οι ποιητές γίνονται ήρωες της εξέγερσης ενάντια στη λήθη και υπέρμαχοι της αναστήλωσης των εικόνων του ανθρωπισμού.

Η φωνή του ποιητή Νίκου Εγγονόπουλου απαγγέλλοντας το ποίημα "Μπολιβάρ", σαν μια Ηχώ ενός άλλου ήρωα ή μάρτυρα, συμβολίζει την φωνή του καλλιτέχνη που μαρτυρά την αλήθεια.

Ένας ποιητικός ουτοπικός προβληματισμός για το δημοκρατικό ήθος που ξανάγινε όραμα και αποτελεί το κατεπείγον αίτημα της εποχής.

Ελένη Παυλοπούλου